اندومتريوزيس (بيمارى رحم)


 

مترجمان* :
دکتر حسن کریمی یزدی
دکتر پدرام مصطفایی



 
سال‏ها، درد در زندگى شما مى‏خزيد و آرامش فكرى و شادى را از شما مى‏دزديد. در بسيارى از روزها، كمرتان بدون هيچ دليل خاصى درد مى‏كرد. دفع مدفوع و نزديكى جنسى براى‏تان دردناك بود. در اولين يا دومين روز قاعدگى درد مى‏توانست شما را در رختخواب نگه دارد، پزشك‏تان اين بيمارى مزاحم را اندومتريوزيس مى‏نامد. بافت اندومتر كه داخل رحم را مى‏پوشاند هر ماه به علت قاعدگى به بيرون ريخته مى‏شود و ممكن است به خارج رحم و به تخمدان‏ها كشيده شود. هر جايى كه اين بافت به وجود بيايد، باعث ايجاد بافت‏هاى تورى شكلى مى‏شود كه به بافت‏هاى داخلى مى‏چسبد و شبيه بافت رحم طبيعى در طول قاعدگى متورم و پر خون و خونريزى دهنده مى‏شود و باقى مانده‏هايى بر جا مى‏گذارد كه نمى‏توانند از بدن خارج شوند و در نتيجه مى‏توانند باعث التهاب و اسكار شوند.

يك تقويم، پيش خود داشته باشيد.
 

سيكل و تاريخ قاعدگى خود را جدول‏بندى كنيد. مشخص كنيد علايم بيمارى‏تان چه موقع بدتر مى‏شود. فعاليت و رژيم غذايى را مورد بررسى قرار دهيد. شما مى‏توانيد با اجتناب از مواردى كه ايجاد درد مى‏كنند، علايم را تا حدى كاهش دهيد.

ماهى بيشترى مصرف كنيد.
 

دكتر نزهات مى‏گويد: با خوردن ماهى، آنتى پروستاگلاندين طبيعى را به رژيم غذايى اضافه كنيد. ماهى حاوى اسيد چرب امگا - 3 مى‏باشد كه مى‏تواند توليد پروستاگلاندين را )ماده‏اى كه رحم را منقبض و دردناك مى‏كند( سركوب كند.

گرما درمانى كنيد.
 

درمان قديمى براى دردهاى قاعدگى و كمر درد زنان، گرما درمانى است. از استراحت در رختخواب، گرماى مرطوب و يا پدهاى گرمازا و يا نوشيدنى‏هاى گرم براى آرامش و تسكين درد عضلات شكم استفاده كنيد.

بسته يخ را امتحان كنيد.
 

اگر گرما اثر نداشت، شايد شما خانمى باشيد كه سرما از گرما براى‏تان مؤثرتر است، پس يك بسته يخ را در ناحيه زير شكم قرار دهيد.

ورزش كنيد.
 

ورزش سطح استروژن )هورمون زنانه( را كاهش مى‏دهد و رشد اندومتريوزيس را كند مى‏كند. همچنين ورزش توليد اندورفين - ماده ضد درد طبيعى بدن - را افزايش مى‏دهد. از ورزش‏هاى سبك نظير پياده‏روى استفاده كنيد.

مصرف كافئين را قطع كنيد.
 

به نظر مى‏رسد كافئين موجود در چاى يا قهوه، باعث بدتر شدن علايم در بعضى از خانم‏ها مى‏شود. دكتر نزهات مى‏گويد اين زنها بايد از مصرف كافئين اجتناب كنند.

آسوده خاطر باشيد.
 

آزاد نگه داشتن جريان خون قاعدگى و سد نكردن راه آن مى‏تواند از اندومتريوزيس جلوگيرى كند. تامپون‏ها ممكن است باعث درد قاعدگى شوند؛ به همين علت به جاى تامپون از نوار بهداشتى استفاده نكنيد، مخصوصا اگر واژن، كم عرض و يا سوراخ واژن تنگ و باريك است.

از مواد لغزنده طبيعى استفاده كنيد.
 

لغزنده كردن بيش از حد، ممكن است براى كاهش درد در هنگام مقاربت لازم باشد. زنانى كه مى‏خواهند باردار شوند و مشكل اندومتريوزيس دارند بايد به جاى وازلين از سفيده‏ى تخم‏مرغ استفاده كنند؛ زيرا وازلين مى‏تواند اسپرم‏ها را بكشد، اما سفيده‏ى تخم‏مرغ چنين اثرى ندارد بلكه ممكن است باعث رانده شدن اسپرم به طرف تخمدان شود.

در هنگام ناراحتى، فشار دهيد.
 

فشار درمانى بدون دارو درد را تسكين مى‏دهد. هنگامى كه درد شروع مى‏شود، دو نقطه را مى‏توانيد فشار دهيد. يك نقطه داخل پاى‏تان حدود پنج سانتى‏متر بالاى استخوان قوزك و نقطه ديگر، محل به هم رسيدن قاعده‏ى استخوان‏هاى شست و اشاره پاى‏تان قرار دارد؛ تا آنجا كه ممكن است آنها را فشار دهيد.

اثرات باردارى
 

پزشكان مى‏گويند: باردارى و شيردهى باعث تغييرات هورمونى در زنان مبتلا به اندومتريوزيس مى‏شود و مى‏تواند تا مدتى علايم دردناك آن را از بين ببرد؛ اما مطالعات ديگر نشان داده است كه در اين زنان احتمال نازايى بيشتر است. اگر چه ممكن است علايم اندومتريوزيس در باردارى كاهش يابد ولى اغلب بعد از زايمان دوباره به حالت اول برمى‏گردد.
منبع : دايرة المعارف پزشك خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا

پي‌نوشت‌ها:
 

* انتشارات سپهر اندیشه - 1387